Lực siết bu lông đóng vai trò cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và hiệu quả của công việc. Việc xác định đúng lực siết là yếu tố quyết định trong các lĩnh vực đòi hỏi độ chính xác cao như lắp ráp, chế tạo máy, thi công xây dựng, sửa chữa ô tô, hàng không,…Vậy làm thế nào để biết cách tính lực siết bu lông chính xác? Hãy theo dõi ngay bài viết dưới đây của Bu lông Hoàng Hà.
Tìm hiểu lực siết bu lông là gì?
Lực siết bu long, hay còn gọi là lực siết ốc, đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo độ an toàn và hiệu quả cho các mối ghép. Nó được tạo ra bởi lực tác động lên đầu bu lông hoặc đai ốc thông qua các dụng cụ siết chuyên dụng như tay đòn, tạo ra momen xoắn tác động lên bu lông. Khi đạt đến lực siết tiêu chuẩn, ứng suất căng ban đầu sẽ được tạo ra, giúp kẹp chặt bu lông theo yêu cầu kỹ thuật.
Quản lý lực siết bu lông là một công việc thiết yếu trong quá trình tháo lắp, góp phần đảm bảo các mối nối được siết chặt đúng tiêu chuẩn. Việc siết bu lông không đúng cách có thể dẫn đến hai trường hợp nguy hiểm:
- Siết quá chặt: Gây gãy bu lông trong quá trình siết hoặc khi chịu tải trọng làm việc.
- Siết không đủ lực: Bu lông sẽ chịu tải trọng theo chu kỳ (fatigue load), dẫn đến tình trạng hỏng do mỏi.
Cách tính lực siết bu lông chi tiết
Sau đây Bu Lông Hoàng Hà sẽ hướng dẫn bạn cách tính lực siết bu lông chi tiết giúp bạn dễ dàng tính toán:
Bước 1: Xác định cỡ bulong
Cỡ bu lông được xác định bằng hai thông số: đường kính và bước ren. Thông tin này thường được ghi trên thân bu lông hoặc trong tài liệu kỹ thuật đi kèm. Ví dụ: Bu lông M10x1.5 có nghĩa là bu lông có đường kính 10mm và bước ren 1.5mm.
Bước 2: Xác định lực siết
Lực siết bu lông phụ thuộc vào hai yếu tố chính:
- Cấp bền bu lông: Cấp bền được ký hiệu bằng số sau chữ “M” trên thân bu lông. Ví dụ: M10.8, M12.10,… Cấp bền càng cao thì lực siết càng lớn.
- Loại mối ghép: Mối ghép chịu lực tĩnh, chịu lực va đập hay chịu tải trọng thay đổi sẽ có lực siết khác nhau.
Cách 1: Sử dụng bảng tra lực siết bu lông
Bảng tra lực siết bu lông là công cụ phổ biến nhất để xác định lực siết cho từng loại bu lông. Bạn có thể tìm thấy bảng tra này trong các tài liệu kỹ thuật, trên website của nhà sản xuất bu lông hoặc tải miễn phí trên mạng.
Để sử dụng bảng tra, bạn cần thực hiện các bước sau:
- Tìm dòng bu lông có cùng cỡ và cấp bền với bu lông bạn đang sử dụng.
- Xác định loại mối ghép phù hợp với ứng dụng của bạn.
- Đọc giá trị lực siết tương ứng tại giao điểm giữa dòng bu lông và cột loại mối ghép.
Ví dụ: Bu lông M10.8, mối ghép chịu lực tĩnh. Tra bảng tra, ta thấy lực siết tương ứng là 20 N.m.
>>> Tin tức: Cách tính lực siết Bu Lông Nở – Tắc Kê Nở Hoàng Hà
Cách 2: Sử dụng công thức tính toán
Công thức tính toán lực siết bu lông được sử dụng khi không có bảng tra phù hợp hoặc muốn tính toán chính xác hơn. Công thức này như sau:
T = K * d * σ
Trong đó:
- T: Lực siết bu lông (N.m)
- K: Hệ số lực siết (tùy thuộc vào cấp bền bu lông và loại mối ghép)
- d: Đường kính danh nghĩa của bu lông (mm)
- σ: Ứng suất căng ban đầu (MPa)
Giá trị K và σ có thể được tìm thấy trong các tài liệu kỹ thuật hoặc tra cứu trên mạng.
Lưu ý:
- Sử dụng bảng tra lực siết bu lông hoặc công thức tính toán chính xác, phù hợp với loại bu lông và ứng dụng của bạn.
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng bảng tra hoặc công thức trước khi áp dụng.
- Sử dụng dụng cụ đo lực siết bu lông chuyên dụng để đảm bảo độ chính xác.
- Làm sạch bu lông và đai ốc trước khi siết.
- Kiểm tra lại lực siết bu lông sau khi hoàn tất.
>>> Chia sẻ: Biện pháp thi công bu lông neo đúng chuẩn và nhanh chóng
Tiêu chuẩn lực siết bu lông
Việc tuân thủ các tiêu chuẩn lực siết bu lông là điều cần thiết trong mọi lĩnh vực sử dụng bu lông, đặc biệt là trong các ngành kỹ thuật, xây dựng, cơ khí,…
Dưới đây là một số tiêu chuẩn lực siết bu lông phổ biến:
- Tiêu chuẩn ASTM F1624: Tiêu chuẩn của Hoa Kỳ về lực siết bu lông. Tiêu chuẩn này áp dụng cho các loại bu lông có cấp bền từ 2.0 đến 12.9, và được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
- Tiêu chuẩn DIN 9313: Tiêu chuẩn của Đức về lực siết bu lông. Tiêu chuẩn này tương tự như ASTM F1624, nhưng có một số khác biệt về cách phân loại bu lông và giá trị lực siết.
- Tiêu chuẩn JIS B1003: Tiêu chuẩn của Nhật Bản về lực siết bu lông. Tiêu chuẩn này áp dụng cho các loại bu lông có cấp bền từ 4.8 đến 12.9, và được sử dụng phổ biến trong ngành công nghiệp ô tô và máy móc.
Ngoài ra, còn có một số tiêu chuẩn khác về lực siết bu lông như ISO, GB, TCVN,…
Trên đây là các thông tin về “Cách tính lực siết bu lông đơn giản, nhanh chóng”. Mong rằng qua bài viết này bạn có thể trang bị được cho mình những kiến thức bổ ích.
CÔNG TY TNHH SẢN XUẤT VÀ XUẤT NHẬP KHẨU HOÀNG HÀ
Địa chỉ: Nhà 68, Đường Mương Nổi, Xã Tân Triều, Huyện Thanh Trì, TP Hà Nội
Điện thoại: 0985.035.888 – 0944.707.888
Email: [email protected]
